8’inci Dünya Helal Doruğu ve 9’uncu İslam İşbirliği Teşkilatı Helal Fuarı Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayesinde başladı. Tepenin açılış konuşmasını Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati yaptı. Bakan Nebati, Karadeniz’de keşfedilen gazın ve nükleer santralin önümüzdeki yıl devreye sokulacağının muştusunu verdi. Bunun yanı sıra İslamı finansın global seviyede etkin büyüklüğüne dikkat çeken Nebati, İslami finansın global seviyede etkin büyüklüğü 2021 yılı prestijiyle 3,1 trilyon dolar düzeylerindedir. İçinde bulunduğumuz yılın sonunda ise bu büyüklük 3.4 trilyon dolara ulaşması öngörülüyor” dedi.
“2023’te Karadeniz’de bulunan gazımızın vanasını açıyoruz”
2023 ile ilgili müjde veren Bakan Nebati, “Bundan 20 sene önce, yerlilik oranı yüzde 20’lerde olan savunma endüstrisini, yüzde 80 yerlilik oranına çıkartabilmiş bir Türkiye var. Attığımız adımlar sayesinde İHA’larımız ve SİHA’larımızın kaydettiği üstün muvaffakiyet tüm dünya tarafından biliniyor. Son teknoloji yerli arabamızı yakın vakitte banttan indirdik. İnşallah kısa bir müddet sonra onu da yollarda göreceğiz. Geçtiğimiz günlerde Sayın Cumhurbaşkanımız Artvin’de tamamen yerli sermayeyle inşa ettiğimiz ve dünyanın en yüksek beşinci barajı olan Yusufeli Barajı’nı devreye aldı. Karadeniz’de keşfettiğimiz doğalgazımızın da vanasını önümüzdeki yıl inşallah açıyoruz. Nükleer Santralimizi yeniden önümüzdeki yıl devreye alıyoruz. Böylelikle, ülkemizin güçte dışa bağımlılığını giderek azaltmak konusunda da kararlıyız” dedi.
“İslami finansın global seviyede büyüklüğü yılsonunda 3,4 trilyon dolar olması bekleniyor”
İslami finansın global seviyede büyüklüğüne dikkat çeken Nebati, “İslami finansın global seviyede etkin büyüklüğü 2021 yılı prestijiyle 3,1 trilyon dolar düzeylerindedir. Bilhassa İslam ülkelerinin faizsiz finans ekosistemine entegrasyon seviyelerinin artmasıyla birlikte içinde bulunduğumuz yılın sonunda, bu büyüklüğün 3,4 trilyon dolara ulaşması öngörülüyor. Sistemik riskleri azaltıcı tesirlerinin de katkısıyla 2008 yılı Global Finans Krizi sonrası devirde dünya genelinde faizsiz finans ekosistemine yönelik giderek artan bir ilginin olduğu açıktır. Artan bu ilgiyle birlikte daha fazla ülke ve kurum global İslami finans sistemine entegre olmaya, İslami finansal piyasalarda faaliyet göstermeye başladı. Bugün dünyada 2021 yılı prestijiyle, İslami finans hariç helal iktisadın büyüklüğü 2,1 trilyon dolara ulaşmıştır. İslami finans hariç helal iktisadın dallar prestijiyle dağılımında, helal besin 1,3 trilyon dolarla birinci sırada yer alırken, bu bölümü 295 milyar dolar hacmiyle hazır giysi ve moda, 231 milyar dolarla medya ve 102 milyar dolarla turizm dalı izliyor. Önümüzdeki devirde, helal eser ticaretindeki teknik mahzurların aşılması da büyük değer arz ediyor” halinde konuştu.
“Katılım finans kurumlarımızın Türk Bankacılık Sistemindeki hissesi son beş yılda yüzde 5’ten yüzde 8,5 düzeyine yükseldi”
Son bir yıllık süreçte iştirak finans kurumlarının toplam faalleri iki katına çıktığını belirten Nebati, “Eylül 2022 prestijiyle 1,1 trilyon liraya ulaştı. İştirak finans kurumlarımızın Türk Bankacılık Sistemindeki hissesi son beş yılda yüzde 5’ten yüzde 8,5 düzeyine kadar yükseldi. Böylelikle, iştirak finans kurumları için hedeflenen yüzde 15’lik hissesi yakalama noktasında kıymetli ilerlemeler kaydedildi” dedi.
“Helal Parklar oluşturuyoruz”
Türkiye’de Helal Park A.Ş kurmayı hedeflediklerini belirten Nebati, “Helal kıymet zincirinde, bir eser yahut hizmetin üretiminden son kullanıcıya ulaşmasına kadar tüm süreçlerin helal kapsamında olması temeldir. Başta üreticiler olmak üzere helal kıymet zincirinin paydaş kurum ve kuruluşlarının belli coğrafik alanlarda kümelenmesiyle “Helal Parklar” oluşturuluyor. Helal park yapısının, iştirak finans ve helal kıymet zincirinin bütünleşmesi ve birlikte gelişmesi açısından değer arz ettiğini düşünüyoruz. Hakikaten, 2022-25 devrini kapsayan İştirak Finans Strateji Belgemiz’le ilan ettiğimiz üzere Türkiye’de bir Helal Park A.Ş. kurmayı hedefliyoruz. Ayrıyeten, teşebbüs sermayesi yatırım fonlarının (GSYF) yahut teşebbüs sermayesi yatırım iştiraklerinin (GSYO) helal parklara yatırım yapabilmesine yönelik çalışmalar yürütüyor, gerekli düzenlemeleri yapıyoruz” tabirlerini kullandı.
Sözlerine devam eden Nebati, “Helal dokümanlı eser hassasiyeti dünya nüfusunun yaklaşık dörtte birini oluşturan Müslümanların tüketim alışkanlıkları ortasında gün geçtikçe değer kazanıyor. Bu kapsamda, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerin katkılarıyla hazırlanan standartların (SMIIC Standartları) aktifleşmesi ve harmonize bir akreditasyon sisteminin hayata geçirilmesiyle helal dokümanlı ticaret hacminin artacağını öngörüyoruz. Ülkemizi helal eser ve hizmet ticaretinde öncü bir ülke haline getirmek gayesiyle Helal Akreditasyon Kurumu’nu (HAK) hayata geçirdik.”
“Türkiye bulunduğu pozisyon itibariyle büyük avantaja sahip”
Helal turizme değinen Nebati, “Helal Turizm” kapsamında faaliyet gösteren turizm tesislerimizin sayısı 2000’li yıllarla birlikte ülkemizde artış göstermeye başladı. Ülkemizi ziyaret eden Müslüman turistlerin tüm muhtaçlık ve beklentilerini en güzel halde karşılayabilecekleri helal turizm hizmetlerini yaygın bir formda sağlıyoruz. Türkiye, bulunduğu coğrafik pozisyon prestijiyle bu alanda değerli bir avantaja sahiptir. Ülkemize, yalnızca birkaç saatlik uçuş uzaklığında yaşayan 400 milyondan fazla Müslüman nüfus vardır. Öte yandan ülkemiz, helal turizm endeksinde de her yıl istikrarlı biçimde yüksek puanlar almaya devam ediyor. İslam ülkeleri içinde en gelişmiş turizm ülkesi olması sebebiyle ülkemiz, 2030 yılında 2,2 milyar şahsa ulaşması beklen Müslüman nüfusun helal turizm talebi bakımından en elverişli destinasyonlardan biri konumundadır” dedi.
“Küresel iktisatta resesyon alarmları çalarken biz, bu yılın birinci altı ayında yüzde 7,5’lik bir büyüme kaydettik”
Artan enflasyon karşısında ülkelerin merkez bankalarının sıkı para siyasetine geçiş yaptığını belirten Nebati, “Bu yılın başlarında ortaya çıkan Rusya-Ukrayna savaşı yepisyeni meseleleri beraberinde getirdi. Savaş atmosferinin de tesiriyle güç başta olmak üzere süratle artan emtia fiyatları, kırılan tedarik zincirleri, besin ve güç arz güvenlik meseleleri tüm dünyada yüksek enflasyonun giderek ana gündem hususuna dönüşmesine sebep oldu. Artan enflasyon karşısında birçok ülke merkez bankası sıkı para siyasetine geçiş yaptı. Lakin bu durum da yeni bir global risk olarak resesyon beklentilerinin giderek güçlenmesine sebep oldu. Bugün birçok milletlerarası kuruluş bir yandan global resesyon risklerinin arttığına dikkat çekerken bir yandan da ülkelerin büyüme beklentilerini aşağı istikamette revize etmeye devam ediyor. Global iktisatta resesyon alarmları çalarken biz, bu yılın birinci altı ayında yüzde 7,5’lik bir büyüme kaydettik. Gayemiz, ülkemizi güçlü bir üretim iktisadı haline getirmektir. Bu gayeye ulaşmak için gerekli tüm altyapıya ve kararlılığa sahibiz. Son 20 yıllık devirde, ülkemizin her köşesinde altyapı yatırımlarını büyük oranda tamamladık” diyerek kelamlarına son verdi.